TARIMDA SÖZLEŞMELİ EKİM
Şahabettin KÜÇÜKYAZICI
Tekirdağ Büyükşehir Belediyesinin kuruluşu sırasında, Başkanla birlikte bir avuç fedakar arkadaş önemli görevler üstlendik.
Çoğunda başarı sağlanmakla birlikte, bazı projelerimiz tasarım halinde kaldı. Bunlardan birisi de park ve bahçelerimizin ihtiyacı olan çiçek ihtiyacının bölgemizden karşılanması, her yıl fide alımı için ödenen 2-3 milyon liranın Tekirdağ’da kalmasını sağlamaktı.
Çumhuriyet döneminde Tekel tarafından tütün, anason ve üzüm için kullanılan, sonraları şeker pancarı, ay çiçeği gibi tarımsal ürünlerde de uygulanan bu sistem, halen İstanbul Büyükşehir belediyesi tarafından da uygulanmaktadır.
Bu sistemde, üreticilerle sözleşme imzalanarak, ürün alım garantisi verilmekte, hatta bazen avans dahi ödenmektedir.
Proje,bahar ve kış aylarında seralarında veya bahçelerinde, Büyükşehir Belediyemizin çiçek fidesi ihtiyacı için ekim yapmak isteyen ürüticilerle sözleşme yapılmasından ibarettir.
Sözleşmeli tarım modeli uygulandığı alanlarda çok etkili olmuş, üretimde kalite ve verim artışı sağlanmıştır. Özellikle 1990 yılından sonra, sözleşmeli tarım, tütün, domates, zeytin, üzüm, narenciye gibi pek çok ürünü kapsar hale gelmiştir. Tarım Bakanlığı, çilek, muz gibi farklı ürünlerin de bu kapsama alınması için çalışmalar yapmaktadır.
Geçtiğimiz üç yıl içinde, Tarımsal Daire Başkanlığı tarafından karpuz ve birkaç ürün için seralarında fide yetiştirerek üreticilere ücretsiz dağıtmak şeklinde ir uygulama başlatmış olsa da, park ve bahçeler ihtiyacının yine bölge dışından satın alma yoluyla karşılanmasına devam olunmuştur.
Önümüzdeki dönemde park ve bahçeler ihtiyacının sözleşmeli tarım yöntemiyle karşılanması suretiyle, bölge halkına 2-3 milyon lira kaynak aktarımı sağlanması mümkün olabileceği gibi, çiçek fideleri bölge iklimine daha çabuk uyum sağlayacağından park ve bahçelerimiz daha canlı ve daha güzel olacaktır.
Bu yöntem, son yıllarda pek çok özel sektör kuruluşu tarafından da uygulanmakta, olumlu sonuçlar alınmaktadır.
Sözleşmeli Tarımda Süreç Nasıl İşliyor:
Tarımın yeni trendi haline gelen sözleşmeli tarımda süreç şöyle işliyor: İlgili bölgedeki toprak ve iklim yapısının üretilecek ürün açısından talep sahibine uyması halinde, üretici ile karşılıklı olarak anlaşma sağlamak için görüşmelere başlanıyor. Her iki taraf hammaddenin fiyat ve ödeme koşullarını, alıcının yetkilerini, ürünün toplanmasını, yüklenmesini ve belediye depolarına taşınmasını, kabul şartlarını, kalite kriterlerini, değerlendirme ve sınıflandırılmalarını, ayni ve nakdi yardımları, sözleşmenin süresini ve feshini hukuksal süreçler çerçevesinde belirlenerek işlemeye başlayacaktır.
Hayvancılıkta da uygulanabilir mi?
Sözleşmeli üretim sisteminin hayvancılıkta da uygulanmakta olduğunu görmekteyiz. Bazı büyük marketlerin sütte başlattıkları uygulama, üretim miktarında artış sağlamış bulunmaktadır.
Sözleşmeli çiftlik modelinde, bazı girişimciler kuruluş aşamasından başlayarak hayvancıların desteklendiği uygulamalar bulunmaktadır
Diğer taraftan, bu sistem o kadar çok kabul görmüş durumdadır ki, uygulandığı bölgelerde bankaların üreticilere kredi temin etmekte olduğu bilinmektedir.
Halen, lale fidesi yetiştirilmesi konusunda İBB bazı özel şirketler tarafından pek çok üründe yaygın olarak kullanılmakta olan sistemin, TBB tarafından da ihtiyaç duyulan fidelerde uygulanması halinde, Tekirdağ modelinin başarılı örneklerinden birisi olacağına mutlak gözü ile bakmaktayız.
